Urine incontinentie

Last van urineverlies (urine incontinentie)? Je bent niet de enige. Veel mensen hebben hier mee te maken, zowel mannen als vrouwen. Goed om te weten is dat er in veel gevallen iets aan te doen is: bekkenfysiotherapie kan helpen om je klachten flink te verminderen of zelfs helemaal op te lossen.

Urineverlies, of incontinentie, betekent dat je ongewild urine verliest. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:

• Bij inspanning: zoals lachen, hoesten of sporten (stressincontinentie).
• Bij plotselinge aandrang: je moet ineens héél nodig en haalt het toilet niet op tijd (aandrangincontinentie).
• Een combinatie van beide: stress- én aandrangincontinentie.
• Bij een overvolle blaas: vaak druppelsgewijs verlies (overloopincontinentie).

Incontinentie begint vaak met een ‘klein ongemak’: u verliest zomaar een paar druppels urine. Gewoon als u lacht, bukt, iets optilt, tijdens het hoesten, bij onverwachte bewegingen of terwijl u aan het sporten bent. Er zijn meerdere vormen van urine-incontinentie. Stress-urine-incontinentie is verreweg de meest voorkomende vorm van incontinentie. In deze folder leest u meer over stress-urine-incontinentie bij volwassenen. 
Door het ongewild verlies van urine kunt u zich onzeker gaan voelen. Misschien gaat u wat minder vaak de deur uit of stopt u met sporten. Dat is begrijpelijk, maar eigenlijk niet nodig. Hoewel de meeste mensen niet gemakkelijk over incontinentie praten, is het juist vaak heel goed te behandelen. We raden u aan om uw urineverlies altijd met uw huisarts of fysiotherapeut te bespreken. Na behandeling kunnen uw klachten afnemen of zelfs verdwijnen.

Er zijn verschillende oorzaken mogelijk en soms ontstaat de incontinentie zonder duidelijke reden. Onder andere fors overgewicht, zwangerschap en bevalling kunnen van invloed zijn op het ontstaan van stress-urine-incontinentie. Ook veel en zwaar hoesten of de overgang kunnen invloed hebben, net als operaties aan buik, bekken of prostaat. Soms hangt de incontinentie samen met medicijngebruik, gynaecologische aandoeningen of psychische factoren zoals onderdrukte emoties (verdriet, angst of boosheid), spanningen of een zware mentale belasting. 
Dit kan tot gevolg hebben dat de bekkenbodemspieren niet meer adequaat functioneren. Deze bekkenbodemspieren zorgen ervoor dat de blaashals gesloten blijft als de blaas zich vult, ook bij plotselinge druk zoals bij hoesten of lachen. Wie gaat plassen, ontspant eerst deze bekkenbodemspieren waardoor de blaashals open gaat en de urine kan wegstromen.

Stress-urine-incontinentie is niet alleen afhankelijk van het goed functioneren van de bekkenbodemspieren, maar ook van de houding, de ademhaling, de manier van bewegen en de algemene lichamelijke conditie. Niet op al die factoren kunt u zelf invloed uitoefenen. Waar u echter meestal wel zelf voor kunt zorgen is een goede lichamelijke conditie.

Een bekkenfysiotherapeut is gespecialiseerd in de spieren in je bekken. Die spieren spelen een grote rol bij het ophouden en op het juiste moment loslaten van je urine. De therapeut kijkt hoe die spieren werken: zijn ze te slap, te gespannen of weet je niet goed hoe je ze moet aansturen?

Elke behandeling wordt afgestemd op jouw situatie. Dingen die aan bod kunnen komen zijn:

• Oefeningen om je bekkenbodemspieren beter te leren gebruiken.
• Ademhalingstechnieken voor een betere controle van je buikdruk.
• Toilettips voor efficienter plasgedrag.
• Hulpmiddelen zoals biofeedback of elektrostimulatie.
• Houdingsadvies voor meer steun vanuit je romp.

Met oefenen en goede begeleiding kun je in veel gevallen al binnen een paar weken verschil merken.

Bekkenfysiotherapie is er voor iedereen met urineverlies, bijvoorbeeld:

• Vrouwen na een bevalling of tijdens de overgang.
• Mannen na een prostaatoperatie.
• Ouderen met zwakker wordende spieren.
• Mensen die moeite hebben om op tijd het toilet te halen.

Bekkenfysiotherapie bij urine-incontinentie wordt in principe vergoed vanuit de basisverzekering, maar kan worden aangevuld met een bijdrage uit de aanvullende verzekering. Dat werkt zo:

Basisverzekering:

• Je krijgt een eenmalige vergoeding van maximaal 9 behandelingen bekkenfysiotherapie voor urine-incontinentie.
• Hiervoor is een verwijzing nodig van een arts (huisarts of specialist).
• Deze vergoeding geldt alleen voor urine-incontinentie (niet voor andere bekkenklachten).
• Let op: het verplichte eigen risico is van toepassing.

Aanvullende verzekering:

• Zijn er meer dan 9 behandelingen nodig? Dan kan een aanvullende verzekering extra behandelingen vergoeden.
• De hoogte van de vergoeding hangt af van je aanvullende pakket.

Samengevat: de eerste 9 behandelingen bij urine-incontinentie worden vergoed uit de basisverzekering (als je hiervoor een verwijzing hebt), de rest eventueel uit de aanvullende verzekering.