Vitaliteit op werk

 Dit artikel is speciaal geschreven om ervoor te zorgen dat je de risicofactoren van een zittend beroep tot een minimum weet te beperken. 

De vier meest voorkomende probleemgebieden met een zittend beroep zijn: 

1. Musculoskeletale problemen 
2. Visuele problemen 
3. Stress en vermoeidheid 
4. Inactiviteit 

Door aandacht te besteden aan risicofactoren minimaliseer je het risico op verwante gezondheidsproblemen, zoals obesitas, diabetes type II en cardiovasculaire problemen. 

Je lichaam is gebouwd voor beweging, niet om langere perioden achter elkaar in dezelfde positie te blijven zitten of staan. Beweging smeert je gewrichten en zorgt ervoor dat je gewicht continu opnieuw door andere structuren wordt opgevangen. Wanneer je beweegt, verspreidt je lichaam ‘natuurlijke smeerolie’ in je gewrichten, waardoor deze makkelijker bewegen. Stilzitten kan daarmee dus ook gewrichtsstijfheid veroorzaken. De hele dag zittend doorbrengen kan ook spierklachten en pijn veroorzaken. Hoewel je passief lijkt, zijn ondertussen een groot aantal spieren aan het werk. Wanneer je dit dagen- of wekenlang volhoudt (zowel op kantoor als in de auto), zijn je spieren dus continu in gebruik.

Stel je nu eens voor dat je een doos op moet tillen. Deze doos vervolgens een paar minuten vasthouden is geen probleem, maar probeer deze maar eens een werkdag vast te houden. Wedden dat je spieren gaan protesteren? 

Lang in een bepaalde positie staan of zitten zorgt ervoor dat je gewicht continu op dezelfde structuren steunt. Hoewel je lichaam is gemaakt om flinke krachten op te vangen, is het niet gebouwd deze krachten langere tijd op dezelfde punten te dragen. 

Til je pink bijvoorbeeld eens op. Een paar minuten vasthouden lukt vast wel, maar probeer deze pink eens een hele dag omhoog te houden. Je pink zal nu vast zeer gaan doen! 

Hoewel je deze inspanningen niet kunt waarnemen (zoals een wond), betekent niet dat deze spanningen niet aanwezig zijn. 

Lange tijd achter je bureau zitten kan funest zijn voor je ogen: Langere periodes naar een computer kijken focust je zicht op korte afstanden. Je ogen kunnen scherpstellen door bepaalde spieren te gebruiken. Zoals bij elke spier kunnen deze spieren ook vermoeid raken. Dit kan leiden tot verschillende problemen, zoals wazig zien, droge ogen en hoofdpijn. 

Je lichaam is ontworpen om korte periodes van stress te doorstaan (zodat je bijvoorbeeld een deadline kunt halen), maar wanneer je langere tijd stress ervaart kan dit een desastreus effect hebben op je lichaam. Stress en vermoeidheid op werk kunnen ook ontstaan door emotionele factoren zoals slechte verstandhoudingen, werkdruk (zowel te hoge als te lage werkdruk, maar bijvoorbeeld ook door langdurige pijnklachten).

Het kan lastig zijn dit op korte termijn te bestrijden, maar te veel zittend werk is zowel verbonden aan fysieke klachten als aan medische problemen zoals hartziekten. 

Het lijkt misschien niet zo, maar al deze risicofactoren zijn aan elkaar verbonden. Zo kunnen slechte ogen zorgen voor een slechtere zithouding wat weer nek- of rugklachten veroorzaakt, wat stress met zich meebrengt. 

Voor arbeidstherapie kun je bij Fysio Jansen terecht bij onze arbeidsfysiotherapeut Inge. De bedrijfsfysiotherapeut helpt bij het voorkomen van verzuim. Ben je op zoek naar fysiotherapeutische behandeling op de werkvloer?

Inge Jones-Buijs
Arbeidsfysiotherapeut

De eerste stap die je moet ondernemen is realiseren dat deze risico’s echt zijn en dat wanneer je zelf geen actie onderneemt, deze risico’s niet zullen afnemen. De volgende stap is om beginnende klachten vroeg te herkennen en ze ‘in de kiem te smoren’, in plaats van ze te negeren totdat je ze niet meer onder controle hebt.

Het is erg belangrijk om spieren en gewrichten regelmatig te bewegen. Het maakt hierbij niet uit of je dit doet door achter je bureau een paar rekoefeningen te doen of even op te staan om wat drinken te pakken. Het doel is om dit te doen voordat je klachten gaat ervaren. Zodra je pijn of beperkingen gaat voelen, is het kwaad eigenlijk al geschied. Richtlijnen schrijven voor dat voor elke 30 minuten die je zit, je 2 minuten bewegend doorbrengt. Kort en vaak bewegen is hierbij dus belangrijker dan een langere ochtend- of middagpauze.

Minimaliseer de spanning op je ogen: controleer of je het juiste beeldscherm hebt (of laat dit doen) en laat je ogen regelmatig controleren bij een opticien. Wees niet bang om de helderheid, hoogte en hoek van uw beeldscherm aan te passen wanneer deze niet perfect staat. 

Stress en lichamelijke vermoeidheid op werk is een stuk moeilijker te herkennen. Vraag als het kan om een werkplekanalyse om jezelf te verzekeren van de beste werkplek en beweeg regelmatig van je plek. Plan regelmatig een meeting met je werkgever om je werkdruk en eventuele knelpunten te bespreken. Ga in gesprek met een vriend of collega over uitdagingen op je werk.

Je werkgever wilt dat je goed werk verricht, maar daarvoor heeft hij gezond personeel nodig. Wees dus niet bang om mogelijke zorgen of problemen te bespreken.