Bij trombose is er sprake van een (gedeeltelijke) afsluiting van een bloedvat die het bloed in de richting van het hart vervoert. De meeste gevallen van trombose treden op in de bloedvaten van de benen, maar ook in de vaten van de armen of elders in het lichaam kan trombose optreden. Het mechanisme is hetzelfde.
Een afsluiting treedt in de meeste gevallen acuut op, waardoor plotseling pijn in het been kan ontstaan. Er wordt namelijk wel bloed in het been gepompt, maar het kan minder goed of helemaal niet door het afvoerende bloedvat terug naar het hart, waardoor een hoge ruk in het bloedvat ontstaat. Door deze hoge druk wordt er vocht uit het bloedvat gedrukt, waardoor er zwelling aan het been optreedt.
Vaak ontstaat een trombose doordat de wand van het bloedvat ruw geworden is. door bijvoorbeeld aderverkalking of een eerder ongeluk. Wanneer het bloed (tijdelijk) Langzamer stroomt (door bijvoorbeeld lang stilzitten of bedrust houden), kunnen bloedplaatjes zich gaan hechten aan deze ‘’opgeruwde’’ wand en daar een stolsel gaan vormen. Dit stolsel vormt weer een oppervlak waaraan nog meer bloedplaatsjes zich kunnen hechten, waardoor het stolsel groeit en vanuit de kuit tot in het bovenbeen of zelfs nog hoger kan reiken.Zolang er nog bloed langs het stolsel kan stromen merkt de patiënt er weinig of niets van. Pas wanneer het stolsel de doorstoom van bloed (bijna) geheel blokkeert treedt de kenmerkende acute pijn of kramp gevoel op en ontstaat zwelling van het been.
De snelle opruiming van het stolsel is noodzakelijk om te voorkomen dat de kleppen die in de vaten zitten beschadigd worden. Wanneer de kleppen te lang in het stolsel gevangen zitten krijgen ze geen voedingstoffen meer vanuit het langsstromende bloed en gaan ze kapot. Trombose kan zo leiden tot de complicatie postthrombotisch syndroom, een vorm van Chronisch Veneuze Insufficiëntie. Wanneer de kleppen kapot zijn, kan het bloed niet meer actief omboog gepompt en ondersteund worden op zijn weg terug naar het hart, en zal het in de voet achterblijven. Het wegvallen van deze ondersteuning treedt op wanneer de spieren niet gebruikt worden, zoals bij stilstaan. Hierdoor houdt u dan een dikke voet. Wanneer er niet aan het vasthouden van vocht gedaan wordt, worden de kwaliteit van de huid en bloedvaten steeds slechter. Dit geeft aan de huid verkleuringen, verruwing en soms ook open worden, die zich moeilijk herstellen.
Therapie bestaat uit medicijnen om bloed te verdunnen en ontstaan van nieuwe stolsels te voorkomen. Daarnaast zwachtelen/therapeutisch elastische kous dragen om oedeem te bestrijden en om het stolsel sneller te laten opruimen door het lichaam.
