Huid, kleine bloedvaatjes en slijmvliezen
Als er een hoge dosis straling in een gebied is geweest, dan heeft dat meestal tot gevolg dat een deel van de kleine bloedvaatjes verloren gaat. Dit kan leiden tot minder doorbloed weefsel of littekenvorming.
Een vaak gezien probleem in bestralingsgebied is dat de oppervlakkige laag van de huid of slijmvliezen wat dunner blijft. Dit kan leiden tot bloedverlies. Als dat het geval is kan je het beste contact opnemen met een arts.
Lymfestelsel
Als je lymfeklieren bestraald zijn, dan kan het zo zijn dat je lymfestelsel minder goed gaat functioneren, met lymfoedeem tot gevolg. Dit kan kort na de behandeling ontstaan, maar ook nog jaren daarna.
Lymfoedeem kennen we vooral als en vochtophoping in de armen of benen, maar kan zich ook lokaal bevinden in het bestraalde huidgebied. De kans erop neemt toe wanneer je in een lymfegebied wordt bestraald én geopereerd, ook is het risico groter wanneer meer dan drie klieren zijn verwijderd of bestraald.
Je zult lymfoedeem opmerken aan een zwaar, gespannen of moe gevoel of zwelling in een ledemaat of het behandelde gebied. Wanneer die zwelling toeneemt, kan dit problemen geven met bewegen. Als je last hebt van lymfoedeem of bang bent dit te krijgen, meld je dan voor oedeembehandeling bij een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in oncologie.
Nieren
Door een hoge dosis straling op je nieren kunnen deze beschadigd raken. De kans op nierfalen is het grootst als je een combinatie krijgt van bestraling en chemo. Als je bestraling op je buik krijgt, dan probeert de behandelaar de bestralingsdosis op de nieren zo laag mogelijk te houden.
Beschadigde nieren zijn een groot probleem omdat er daardoor onvoldoende afvalstoffen uit het lichaam verwijderd kunnen worden. Ook kunnen stoffen die je lichaam nodig heeft zoals bijvoorbeeld zouten verloren gaan. Op lange termijn kan dat hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten veroorzaken.
Milt
Je milt maakt deel uit van je afweersysteem, als deze beschadigd raakt door bestraling loop je dus een groter risico op infecties.
Hart en bloedvaten
Door een hoge dosis straling in je borstkas kunnen je hartkleppen en bloedvaten beschadigen. Dit geeft vrijwel nooit direct problemen, bij de meeste mensen duurt het 5 tot 15 jaar voor er klachten optreden die hierdoor veroorzaakt worden. De klachten kunnen zich manifesteren als angina pectoris, een hartaanval of hartfalen.
Om de kans op hartschade zo veel mogelijk te beperken wordt rekening gehouden met de techniek van bestralen. Als je bijvoorbeeld borstkanker aan de linkerkant hebt, dan moet je diep inademen voor de straling gegeven wordt. De lucht in de longen vormt nu een soort barrière tussen het hart en de borst.