Scapula alata

Een scapula alata is een afwijkende stand van het schouderblad naar buiten toe. Scapula alata betekent letterlijk ‘gevleugeld schouderblad’. Het is geen aandoening op zichzelf, maar een teken dat er een verstoring is in de aansturing van de spieren of dat er een disbalans van spieren is ontstaan.

Het schouderblad is een centraal punt van het bovenlichaam met veel functies: het is het vaste punt bij bewegingen van de schouderkop, het helpt bij bewegingen naar voren en achteren van de schouder, het maakt heffen van het schouderdak mogelijk bij bovenhandse bewegingen en het behoudt de voorspanning op omliggende spieren van het schouderblad.

Een scapula alata is zichtbaar door de abnormale stand van het schouderblad. Dit kan op drie manieren voorkomen, er is een winging, tipping en shrugging variant. Bij winging steekt het schouderblad vanuit de binnenrand naar buiten. Bij tipping steekt het onderste punt van het schouderblad naar buiten en bij shrugging is dit de bovenste rand van het schouderblad.

Door de afwijkende stand van het schouderblad met vaak gecombineerd afwijkende bewegingen kunnen secundaire klachten ontstaan. Als gevolg van scapula alata is er kans op de ontwikkeling van een slijmbeursontsteking, impingement van de schouder of bijvoorbeeld nekklachten.

De afwijking kan ontstaan wanneer een van de spieren rondom de schoudergordel niet meer optimaal functioneert. Meestal is dit het gevolg van een verminderde aansturing van de zenuw die verantwoordelijk is voor de spierfunctie. Een verminderde zenuwfunctie kan ontstaan door een trauma of (bacteriële) infectie.

Een scapula alata kan ook het gevolg zijn van lokale problematiek. Zoals hierboven beschreven kunnen er secundaire klachten ontstaan, maar deze aandoeningen kunnen ook de oorzaak zijn van een scapula alata. Hierbij hebben we het over een slijmbeursontsteking of impingement van de schouder.

De minst voorkomende oorzaak van een scapula alata is het syndroom van Parsonage-Turner. Dit is een zeldzame aandoening waarbij er een ontsteking van de zenuwbundel ter hoogte van de schouder (plexus brachialis) aanwezig is.

Een fysiotherapeut kan door middel van inspectie en lichamelijk onderzoek bekijken of er sprake is van een scapula alata. Er wordt gekeken naar de stand en bewegingen van het schouderblad. Door een scapula alata kunnen er afwijkende bewegingspatronen zichtbaar zijn, dit wordt in de medische wereld scapulaire dyskinesie genoemd.

Bij het vermoeden of het willen uitsluiten van ernstige aandoeningen kan aanvullend onderzoek nodig zijn zoals een MRI-scan of CT-scan.

De behandeling van een scapula alata is voornamelijk gericht op het herstellen van de spierfunctie. Stabiliteits- en coördinatietraining is hierbij een belangrijke factor voor het opnieuw aanleren van de juiste motoriek. Het correct aanspannen van bepaalde spieren is in het begin vaak lastig. Wij als fysiotherapeuten kunnen je hierbij helpen.

Behandelingen die vaak toegepast worden bij een scapula alata:

• Oefentherapie
• Mobiliseren
• Triggerpointtherapie– Dry needling
• Deep tissue massage

Vermijd zware krachttraining, hiervoor komt de schoudergordel in stabiliteit nog te kort. Je kunt thuis of in de sportschool vast een start maken met de volgende oefeningen (10-15 herhalingen 3 setjes):

• Wall push-up, nadruk op protractie (schouderbladen bewegen van elkaar af)
• Retractie tegen de muur (met de rug, ellebogen en handen tegen de muur), trek schouderbladen naar elkaar toe
• In buiklig: VWT, strek de armen naar voren en maak kleine bewegingen (v-positie), handen naast het hoofd en ellebogen in de zij (w-positie) en de armen horizontaal gestrekt met de handruggen naar boven toe (t-positie)

Voor extra uitleg over de oefeningen bezoek het internet voor meer informatie of kijk op youtube voor filmpjes. Bezoek je de sportschool kan de instructeur je hier verder mee begeleiden.

Wil je een afspraak inplannen? Je kunt ons bereiken door te bellen naar het telefoonnummer: 0493 – 242121 of stuur een e-mail naar info@fysiopraktijkjansen.nl.